Cách để Trích dẫn tài liệu theo định dạng APA
Một trích dẫn trực tiếp giúp sao chép lại các từ ngữ nguyên văn từ một tác phẩm khác. APA (viết tắt của American Psychological Association – Hiệp hội Tâm lý học Hoa Kỳ) cung cấp những định dạng riêng biệt cho các trích dẫn trong văn bản và các trang tham khảo. Kiểu định dạng này làm tăng sự dễ đọc cho người xem cũng như đảm bảo tính nhất quán trong trình bày. Bài viết sau đây sẽ hướng dẫn cho các bạn cách để trích dẫn tài liệu theo định dạng APA.
Mục lục nội dung
1. Cơ bản về trích dẫn APA: Danh sách tham khảo
Danh sách tài liệu tham khảo là một danh sách đầy đủ các tài liệu tham khảo được sử dụng trong một văn bản bao gồm tên tác giả, năm xuất bản, tiêu đề và nhiều hơn nữa. Một danh sách tham khảo APA phải:
- Được đặt trên một trang mới ở cuối tài liệu.
- Vị trí trung tâm của trang.
- Được sắp xếp theo thứ tự abc theo họ của tác giả (hoặc tiêu đề nếu tác giả không được biết đến).
Nếu có nhiều tác phẩm của cùng một tác giả thì những tác phẩm này được sắp xếp theo năm, nếu các tác phẩm trong cùng một năm thì chúng được sắp xếp theo thứ tự abc theo tiêu đề và được phân bổ một chữ cái (a, b, c, …) sau năm.
- Chứa các tham chiếu đầy đủ cho tất cả các tham chiếu trong văn bản được sử dụng.
2. Cơ bản về trích dẫn APA: Trích dẫn trong văn bản
Tài liệu tham khảo trong văn bản phải được đưa vào sau khi sử dụng một đoạn trích hoặc diễn giải được lấy từ một tác phẩm khác.
Nếu bạn đang diễn giải từ một tác phẩm khác nhưng KHÔNG sử dụng đoạn trích trực tiếp hoặc tham chiếu đến toàn bộ cuốn sách, bài viết hay tác phẩm khác, bạn chỉ phải tham khảo tác giả và năm xuất bản mà không cần số trang.
Mặt khác, nếu bạn sử dụng đoạn trích trực tiếp từ một tác phẩm khác, bạn nên bao gồm số trang ở cuối trích dẫn trong ngoặc. Sử dụng một dấu gạch ngang để thể hiện phạm vi trang.
Ví dụ:
| - Theo Jones (1998), kiểu APA là một định dạng trích dẫn khó khăn cho những người học lần đầu. - "Kiểu APA là một định dạng trích dẫn khó khăn cho những người học lần đầu" (Jones, 1998, tr.199). |
Bất kể chúng được tham chiếu như thế nào, tất cả các nguồn được trích dẫn trong văn bản phải xuất hiện trong danh sách tham khảo ở cuối tài liệu.
Hai tác giả
Ghi họ của cả hai tác giả, phân tách nhau bằng chữ "và" hoặc một kí tự "&" ở giữa. Ví dụ:
| - Mitchell và Smith (2017) cho biết… - … (Mitchell & Smith, 2017). |
Ba, bốn hoặc năm tác giả
Đối với trích dẫn đầu tiên, tất cả các tên nên được liệt kê:
| - Mitchell, Smith, và Thomson (2017) cho biết… - … (Mitchell, Smith, & Thomson, 2017). |
Các trích dẫn sau có thể được rút gọn, chỉ cần ghi tên tác giả đầu tiên, theo sau bởi "và những người khác":
| - Mitchell và những người khác (2017) cho biết… - … (Mitchell và những người khác, 2017). |
Sáu tác giả hoặc nhiều hơn
Chỉ ghi họ của tác giả đầu tiên, theo sau bởi "và những người khác" (xem ví dụ trên).
Không có tác giả
Nếu không rõ tác giả, nên sử dụng tiêu đề của tài liệu tham khảo.
Nếu đây là tiêu đề của một cuốn sách, tờ báo, ấn phẩm hoặc báo cáo, nên được in nghiêng. Ví dụ:
| (Cách để trích dẫn tài liệu, 2017). |
Nếu đây là tiêu đề của một bài viết, một chương trong cuốn sách hoặc một trang web, thì nó phải ở trong dấu ngoặc kép. Ví dụ:
("Trích dẫn APA", 2017).
Trích dẫn tác giả với nhiều tác phẩm từ cùng một năm
Các tác phẩm nên được trích dẫn với các chữ cái a, b, c, … ở sau năm. Những chữ cái này được gán trong danh sách tham khảo – sắp xếp theo thứ tự abc bởi họ của tác giả đầu tiên. Ví dụ:
- Đoạn trích trong văn bản:
| …in his work on rock art (Bednarik, 2001, 2003a). He also has interest in the watercraft during the Pleistocene (Bednarik, 2003c) and the figurines of Africa (Bednarik, 2003b). |
- Danh sách tham khảo:
| Bednarik, R. G. (2001). Rock art science: The scientific study of palaeoart. Turnhout, Belgium: Brepols Publishers. Bednarik, R. G. (2003a). Concerns in rock art science. Aura Newsletter, 1-4. Bednarik, R. G. (2003b). A figurine from the African Acheulian. Current Anthropology, 405-413. Bednarik, R. G. (2003c). Seafaring in the Pleistocene. Cambridge Archaeological Journal, 41-66. |
Trích dẫn nhiều tác phẩm trong một cặp dấu ngoặc đơn
Nếu các tác phẩm này của cùng một tác giả, chúng được nêu một lần, theo sau là năm theo thứ tự thời gian. Ví dụ:
| - Mitchell (2007, 2013, 2017) … - … (Mitchell, 2007, 2013, 2017). |
Nếu các tác phẩm này thuộc nhiều tác giả thì các tài liệu tham khảo được sắp xếp theo thứ tự abc bởi họ của tác giả đầu tiên và được phân tách bằng dấu chấm phẩy, ví dụ như sau:
| (Mitchell & Smith, 2017; Thomson, Coyne, & Davis, 2015). |
Trích dẫn một nhóm hoặc tổ chức
Đối với trích dẫn đầu tiên, phải sử dụng tên đầy đủ của nhóm, những lần sau có thể được rút ngắn. Ví dụ:
- Trích dẫn đầu tiên: (International Citation Association, 2015)
- Các trích dẫn sau: (Citation Association, 2015)
3. Cách trích dẫn các loại nguồn khác nhau
Trích dẫn trong văn bản không thay đổi tùy thuộc vào loại nguồn, trừ khi không rõ tác giả. Trông khi đó, các trích dẫn danh sách tham khảo lại rất khác nhau tùy thuộc vào nguồn.
Cách trích dẫn một cuốn sách (tiêu đề, không phải chương)
Tham chiếu sách là kiểu tham chiếu cơ bản nhất; nó phù hợp với mẫu ở trên, trừ phần URL. Vì vậy, định dạng cơ bản của một tài liệu tham khảo như sau:
| Họ tác giả, Tên viết tắt. (Năm xuất bản). Tiêu đề (lần tái bản). Vị trí nhà xuất bản: Tên nhà xuất bản. |
* Lưu ý cách viết tiêu đề:
- Viết nghiêng.
- Chữ cái đầu tiên của từ đầu tiên, chữ cái đầu tiên của từ đầu tiên sau dấu ":" hoặc "-" và chữ cái đầu tiên của danh từ riêng phải viết hoa.
Ví dụ tham chiếu sách:
| - Mitchell, J.A., Thomson, M., & Coyne, R.P. (2017). A guide to citation. London, England: My Publisher - Jones, A.F & Wang, L. (2011). Spectacular creatures: The Amazon rainforest (tái bản lần 2). San Jose, Costa Rica: My Publisher |
Cách trích dẫn một cuốn sách đã biên soạn
Định dạng tham chiếu này rất giống với định dạng sách ở trên, ngoài một yếu tố bổ sung thêm là Ed(s). Định dạng cơ bản như sau:
| Họ tác giả, Tên viết tắt. (Ed(s).). (Năm). Tiêu đề (lần tái bản). Vị trí nhà xuất bản: Tên nhà xuất bản. |
Trong đó Ed(s) đánh dấu người biên soạn. Dùng Ed nếu có một người, Eds nếu nhiều người.
Ví dụ:
| Williams, S.T. (Ed.). (2015). Referencing: A guide to citation rules (tái bản lần 3). New York, NY: My Publisher |
Cách trích dẫn một chương trong một cuốn sách đã biên soạn
Sách đã biên soạn là tập hợp các chương được viết bởi các tác giả khác nhau. Để tham khảo một chương duy nhất, một định dạng khác là điều cần thiết. Cấu trúc cơ bản như sau:
| Họ của tác giả chương, Tên viết tắt. (Năm). Tiêu đề chương. Trong + Tên viết tắt của người biên soạn Trong + Tên viết tắt của người biên soạn, Họ của người biên soạn (Ed.). Tiêu đề sách (lần tái bản, phạm vi trang của chương). Vị trí nhà xuất bản: Tên nhà xuất bản. |
Trong đó:
- Tiêu đề chương không viết nghiêng nhưng vẫn viết hoa theo luật tương tự như tiêu đề sách.
- Tên viết tắt của người biên soạn viết sau họ.
Ví dụ: (trong ví dụ này, B.N. Troy là tác giả của chương và S.T. Williams là người biên soạn)
| Troy, B.N. (2015). APA citation rules. Trong S.T, Williams (Ed.). A guide to citation rules (tái bản lần 2, tr.50-95). New York, NY: Publishers. |
Cách trích dẫn sách điện tử
Tham chiếu sách điện tử cũng giống như sách, ngoại trừ nhà xuất bản được thay bằng URL. Cấu trúc cơ bản như sau:
| Họ của tác giả, Tên viết tắt (Ed(s).*). (Năm). Tiêu đề (lần tái bản*). Truy xuất từ URL |
(* không bắt buộc)
Ví dụ về tham khảo sách điện tử:
| Mitchell, J.A., Thomson, M., & Coyne, R.P. (2017). A guide to citation. Truy xuất từ https://www.mendeley.com/reference-manloyment/reference-manager |
Cách trích dẫn một chương sách điện tử
Tương tự như đối với chương sách, chỉ thay nhà xuất bản bằng URL. Cấu trúc như sau:
| Họ của tác giả chương, Tên viết tắt. (Năm). Tiêu đề chương. Trong + Tên viết tắt của người biên soạn, Họ của người biên soạn (Ed.). Tiêu đề (lần tái bản, phạm vi trang của chương). Truy xuất từ URL |
Ví dụ:
| Troy, B.N. (2015). APA citation rules. Trong S.T, Williams (Ed.). A guide to citation rules(tái bản lần 2, tr. 50-95). Truy xuất từ https://www.mendeley.com/reference-manloyment/reference-manager |
Cách trích dẫn một bài đăng trong tạp chí in hoặc trực tuyến
Trích dẫn bài đăng tạp chí khác với trích dẫn sách ở chỗ không bao gồm nhà xuất bản và vị trí nhà xuất bản. Đối với các bài đăng tạp chí, chúng được thay thế bằng tiêu đề tạp chí, số tập, số phát hành và số trang. Cấu trúc cơ bản là:
| Họ của tác giả, Tên viết tắt. (Năm). Tiêu đề bài viết. Tiêu đề tạp chí, Số tập (Kỳ hay Số phát hành), số trang. DOI hoặc Truy xuất từ URL |
Trong đó:
- Tiêu đề bài viết không viết nghiêng, chỉ viết nghiêng tiêu đề tạp chí và số tập.
- Viết hoa chữ cái đầu của tất cả các từ trong tiêu đề tạp chí.
- Chỉ thêm DOI hoặc Truy xuất từ URL nếu bài viết trực tuyến.
Ví dụ:
| - Mitchell, J.A. (2017). Citation: Why is it so important. Tạp chí Mendeley, 67(2), 81-95 - Mitchell, J.A. (2017). Citation: Why is it so important. Tạp chí Mendeley, 67(2), 81-95. Truy xuất từ https://www.mendeley.com/reference-manloyment/reference-manager |
Cách trích dẫn một bài đăng trong báo in hoặc trực tuyến
Cấu trúc cơ bản:
| Họ của tác giả, Tên viết tắt. (Năm). Tiêu đề bài viết. Tiêu đề tờ báo, cột / phần, số trang. DOI hoặc Truy xuất từ URL |
Trong đó:
- Quy tắc viết tiêu đề bài viết và tiêu đề tờ báo tương tự như đối với tạp chí.
- Chỉ thêm DOI hoặc Truy xuất từ URL nếu bài viết trực tuyến.
Ví dụ:
| Mitchell, J.A. (2017). Changes to citation formats shake the research world. The Mendeley Telegraph, Research News, tr.9. Truy xuất từ https://www.mendeley.com/reference-management/reference-manager |
Cách trích dẫn tài liệu không phải ấn phẩm in
Hình ảnh
Cấu trúc cơ bản:
| Họ của tác giả, Tên viết tắt. (Năm). Tiêu đề ảnh [Loại ảnh]. Truy xuất từ URL |
Trong đó, loại ảnh có thể là ảnh chụp, tranh vẽ, ảnh đồ hoạ thông tin, …
Ví dụ:
| Millais, J.E. (1851-1852). Ophelia [tranh]. Truy xuất từ https://www.mendeley.com/reference-management/reference-manager |
Phim
Cấu trúc cơ bản:
| Họ của nhà sản xuất, Tên viết tắt của nhà sản xuất (Nhà sản xuất), & Họ của đạo diễn, Tên viết tắt của đạo diễn (Đạo diễn). (Năm). Tiêu đề phim [Phim]. Quốc gia xuất xứ: Tên studio |
Ví dụ:
| Hitchcock, A. (Nhà sản xuất), & Hitchcock, A. (Đạo diễn). (1954). Rear window [Phim]. Hoa Kỳ: Paramount Pictures |
Chương trình truyền hình
Cấu trúc cơ bản:
| Họ của tác giả kịch bản, Tên viết tắt của tác giả kịch bản (Kịch bản), & Họ của đạo diễn, Tên viết tắt của đạo diễn (Đạo diễn). (Năm phát hành). Tiêu đề tập [Tập chương trình truyền hình]. Trong + Họ của giám đốc sản xuất, Tên viết tắt của giám đốc sản xuất (Giám đốc sản xuất), Tên chương trình truyền hình. Nơi sản xuất: Tên studio hoặc hãng truyền hình. |
Ví dụ:
| Catlin, M., và Walley-Beckett, Moire (Kịch bản), & Johnson, R (Đạo diễn). (2010). Fly [Tập chương trình truyền hình]. Trong Schnauz, T. (Giám đốc sản xuất). Breaking bad. Thành phố Culver, CA: Sony Pictures Television |
Bài hát
Cấu trúc cơ bản:
| Họ của tác giả, Tên viết tắt của tác giả. (Năm bản quyền). Tiêu đề bài hát [Ghi âm bởi + Tên ca sĩ]. Trong + Tiêu đề album [phương tiện ghi âm]. Nơi thu âm: Hãng thu âm. (Ngày thu âm) |
Trong đó, phương tiện ghi âm có thể là CD, MP3, visual album, …
Ví dụ:
| Beyonce, Diplo, MNEK, Koenig, E., Haynie, E., Tillman, J., và Rhoden, S.M. (2016). Hold up [Ghi âm bởi Beyonce]. Trong Lemonade [visual album]. New York, NY: Parkwood Records. (16 tháng Tám) |
Trang web
Cấu trúc cơ bản:
| Họ của tác giả, Tên viết tắt của tác giả. (Ngày). Tiêu đề. Truy xuất từ URL |
Ví dụ:
| Mitchell, J.A. (2017, 21 tháng Năm). How and when to reference. Truy xuất từ https://www.howandwhentoreference.com |
Qua bài viết trên, mình đã giới thiệu cho các bạn cách để trích dẫn tài liệu theo định dạng APA với gần như tất cả các trường hợp để các bạn tham khảo. Quả thật đây là một định dạng trích dẫn không hề dễ dàng với những người mới làm quen, nhưng chỉ cần sử dụng nhiều lần, nhất định bạn sẽ dần trở nên thành thạo hơn. Hi vọng những thông tin vừa chia sẻ ở trên sẽ giúp ích cho bạn!
