Miso là gì? Giới thiệu các loại Miso

Bạn là người đam mê tìm hiểu về văn hóa ẩm thực Nhật Bản đã từng nghe đến cụm từ Miso ở các quán ăn tại đây. Nhưng Miso là gì? Tại sao chúng được sử dụng nhiều trong các món ăn của người Nhật Bản, cùng giải đáp những thắc mắc đó qua bài viết dưới đây nhé.

I. Miso là gì?

Miso hay còn được gọi là tương miso, là một loại gia vị được làm từ đậu nành, gạo, lúa mạch được trải qua giai đoạn lên men cùng với muối và nấm kojikin để tạo thành một loại nước sốt đặc quánh. Đây là một loại gia vị có mùi tương tự với doenjang của Hàn Quốc và đậu tương của Trung Quốc.

Miso có vị mặn mặn ngọt ngọt, hơi men nồng và thơm đặc trưng, thường được dùng trong các bữa cơm gia đình của người Nhật Bản. Ngoài dùng để thưởng thức cùng rau củ, thịt cá và là nguyên liệu làm gia vị cho món canh miso nổi tiếng thì miso còn được sử dụng thường xuyên trong các món dưa muối, món hầm và tẩm ướp. Nó cũng là nguyên liệu tạo nên nước dùng Oden – món súp nổi tiếng của Nhật trong mùa đông được nhiều người biết đến. Tuy nhiên, tùy thuộc vào vùng miền cũng như khẩu vị của từng người mà tương miso có gia giảm vị mặn ngọt từ đó màu sắc cũng khác nhau.

II. Nguồn gốc của Miso

Có nhiều truyền thuyết xoay quanh nguồn gốc ra đời của Miso, có nơi cho rằng miso bắt nguồn từ Trung Quốc, cũng có nơi cho rằng miso có nguồn gốc từ Hàn Quốc nhưng người Nhật lại tin rằng tổ tiên của họ đã chế biến loại gia vị làm nên truyền thống lâu đời ở đất nước họ.

Theo truyền thuyết của người Nhật, Miso xuất hiện lần đầu tiên ở thời kỳ Jomon, thường được dùng kèm trong các bữa cơm gia đình cùng những món ăn như chiên, xào, hấp, … lâu dần trở thành nguyên liệu truyền thống của Nhật Bản từ lúc nào không hay.

III. Giới thiệu các loại Miso

Tính tới thời điểm hiện tại, Miso có hàng trăm loại khác nhau. Để phân biệt miso như dựa theo nguyên liệu sử dụng, thời gian ủ lên men, tỉ lệ nguyên liệu nhưng phổ biến nhất vẫn là phân biệt theo nguyên liệu sản xuất và màu sắc thành phẩm.

1. Phân loại theo nguyên liệu

Nguyên liệu làm miso không nhiều, chủ yếu được làm từ gạo, lúa mạch, đậu nành, cụ thể từng loại như sau:

Miso gạo (Kome miso): Được chế biến đậu nành, muối và koji gạo, chiếm 80% miso được phân phối ở Nhật. Loại này được ưa chuộng ở các vùng phía đông nước Nhật như Hokuriku, Hokkaido và vùng Kindki. Miso gạo không có mùi hăng như các loại miso khác lại có thể kết hợp với bất kì loại thức ăn nào như nấu súp miso, món hầm hay tẩm ướp cá thịt.

Miso lúa mạch (Mugi Miso): Đúng theo tên gọi, đây là loại miso được tạo thành từ việc lên men lúa mạch và đậu nành. Loại miso này có vị ngọt nhiều hơn do tỉ lệ muối thấp và tỉ lệ koji cao nên rất phù hợp với những món chấm rau với vị ngọt độc đáo và hương thơm của lúa mạch. Loại này được sử dụng ít nhất tại Nhật, chỉ chiếm 11% tổng sản lượng miso, tuy nhiên lại rất được ưa thích ở miền Nam Nhật Bản.

Miso đậu nành (Mame miso): Đây là loại miso được làm 100% từ hạt đậu nành với muối và koji đậu nành ở vùng Tokai. Đây là loại miso hiếm và đắt nhất có hương vị sâu sắc, ít ngọt. Không như miso lúa mạch hay miso gạo sẽ mất mùi khi chế biến ở nhiệt độ cao, miso đậu nành vẫn giữ được mùi hương đặc trưng dù bạn có chế biến thế nào đi nữa.

Miso hỗn hợp (Chougou miso): Được tạo thành từ nguyên liệu chính là đậu nành được trộn thêm 2 hay nhiều loại miso khác nhau rồi trải qua giai đoạn lên men tương tự như những loại miso khác. Thông thường, miso hỗn hợp có vị mặn nhưng hương vị và mùi thơm của nó sẽ hầu như phụ thuộc vào những yếu tố khác nhau trong thành phần và quá trình lên men.

2. Phân loại theo màu sắc hoặc mùi vị

Các nguyên liệu để làm miso là tương đối giống nhau tuy nhiên, do đó người ta thường phân biệt dựa theo màu sắc, vừa dễ hơn và nhanh hơn đọc bảng thành phần nguyên liệu. Ngoài ra, việc dựa vào màu sắc còn giúp bạn nhận biết được hương vị miso này mặn nhiều hay mặn ít, thời gian được ủ trong bao lâu.

Miso trắng: Loại miso màu màu trắng ngà cho đến vàng nhạt, màu sắc không biến đổi nhiều so với khi mới được làm. Trong thành phần của miso trắng thì phần lớn là koji gạo, ít muối lại được lên men trong thời gian ngắn chỉ khoảng vài tuần nên thường ít mặn và hơi ngọt phù hợp dùng để chế biến bất cứ món ăn nào như súp miso, hầm, pha sốt đặc biệt là tẩm ướp cá. Đây là loại miso dễ ăn nhất và cũng được sử dụng nhiều.

Miso màu nâu nhẹ: Đây là loại miso có màu sắc từ vàng đến nâu nhạt được làm từ nhiều nguyên liệu khác nhau bao gồm cả đậu nành, gạo và lúa mì. Loại này thường có vị mặn hơn miso trắng nhưng cũng không quá mặn, dùng để nấu được bất kì món nào nhưng ướp với thịt hợp hơn là cá. Thời gian lên men dài hơn miso trắng, khoảng từ 3 tháng đến 1 năm.

Miso đỏ: Miso đỏ có màu sắc từ đỏ cho đến đen thẫm thường là loại miso đậu nành. Để lên được màu sắc như vậy, người ta cần khoảng thời gian từ 1 – 3 năm để ủ, hương vị vì thế cũng đậm đà, sâu sắc hơn, mặn chát dùng được lâu nhưng giá thành vì thế cũng đắt hơn các loại khác. Loại miso này phù hợp với các món hầm thịt thà, rau củ, út được dùng để nấu súp, canh hay tẩm ướp.

III. Các món ăn hấp dẫn dùng miso

1. Canh miso

Đây là món ăn truyền thống luôn có xuất hiện trong bữa ăn của Nhật Bản. Chỉ cần có nước dùng dashi, tương miso và một số nguyên liệu khác như rong biển, đậu hũ non là bạn có ngay một món canh nóng hổi, mát lành rồi. Khi thưởng thức cùng với cơm trắng sẽ làm bữa cơm gia đình thêm đa dạng hơn đấy.

2. Mì ramen miso

Mì miso thơm ngon, nước sốt có vụ cay cay ngọt ngọt hòa quyện với cọng mì dai, thịt sườn mềm ngọt là món ăn ưa thích của người Nhật trong những ngày thời tiết se lạnh.

3. Mì Udon gà sốt miso

Mì udon với sợi to đặc trưng của Nhật kết hợp cùng nước dùng thanh ngọt hòa cùng những nguyên liệu như gà, bò, kim chi tạo nên một tô mì đầy đủ chất dinh dưỡng nhưng không kém phần hấp dẫn.

4. Thịt heo chiên xù phủ sốt miso

Thịt heo sau khi chiên xù giòn rụm bày lên đĩa sẽ được phủ phía trên một lớp nước sốt có tương miso. Đây là món ăn giúp bạn nhớ mãi bởi thịt heo giòn ở ngoài, phía trong thì mềm, chín tới hòa quyện với sốt miso cho hương bị thanh nhẹ, ngon ngọt vô cùng.

Như vậy, miso chính là một loại nguyên liệu không thể thiếu của người Nhật giúp món ăn thêm thơm ngon, đậm đà hơn. Hy vọng với những thông tin về tương miso mà ThuThuatPhanMem đề cập trên đây sẽ giúp ích được cho bạn trong cuộc sống đặc biệt là khi chuẩn bị những món ăn ngon cho gia đình.