"Xuất sắc" hay "suất sắc"? Từ nào đúng chính tả tiếng Việt?

Mặc dù được dùng phổ biến trong đời sống hàng ngày, tuy nhiên, rất nhiều người vẫn nhầm lẫn xuất sắc và suất sắc, không biết từ nào viết đúng chính tả. Bài viết dưới đây chúng tôi sẽ giải đáp cho bạn về "Xuất sắc" hay "suất sắc"? Từ nào đúng chính tả tiếng Việt?

I. Xuất sắc" hay "suất sắc"? Từ nào đúng chính tả tiếng Việt?

Nếu như muốn biết được 1 trong hai từ này từ nào đúng chính tả thì chúng ta cần phải cùng phân tích một cách rõ nghĩa từng thành phần cấu tạo nên từ đó, từ nào có được các yếu tố cấu thành thể hiện được đúng ý nghĩa nhất sẽ được xác định là từ đúng với chính tả.

1. Từ “xuất sắc” có ý nghĩa là gì?

Dựa theo bộ từ điển Tiếng Việt đã được xuất bản vào năm 2003 do Giáo Sư Hoàng Phê chủ biên thì từ “xuất sắc” được định nghĩa một cách dễ hiểu nhất là đạt được những thành tích nổi bật, tốt nhất, giỏi nhất ở trong một lĩnh vực bất kì nào đó. Trong từ "xuất sắc" thì:

• “Xuất” (động từ): từ này có nghĩa là đưa ra một thứ gì đó
• “Sắc” (tính từ): từ này được dùng để diễn tả sự nhanh nhạy, tinh tường

Trong tiếng Anh thì từ , "xuất sắc" đã được dịch thông qua nghĩa của từ "excellent". Trong từ điển Tiếng Việt cũng đã liệt kê được các từ đồng nghĩa nhất với xuất sắc là tốt nhất, ưu tú, xuất chúng,...

Ví dụ của từ "Xuất Sắc"

+ Năm 2023 anh ấy đã đạt được giải Oscar cho nam diễn viên chính xuất sắc nhất

+ 12 năm liền, Hoàng đã luôn đạt được thành tích xuất sắc trong học tập

+ Nhiệm vụ lần này anh ấy đã hoàn thành một cách xuất sắc

+ Ronaldo và Messi là hai cầu thủ xuất sắc nhất trong 10 năm trở lại đây

+ Cô ấy xuất sắc trong mọi lĩnh vực.

2. Từ “suất sắc” có nghĩa là gì?

Để có thể định nghĩa được từ “suất sắc” thì chúng ta cần phải hiểu được của từng từ cấu thành nên từ đó. Đầu tiên là từ “suất” thì đây không phải là một từ thuần Việt mà từ này được biết đến là một từ có gốc Hán. Chính vì thế khi tra cứu từ điển Hán Việt, bạn sẽ tìm thấy được từ này sẽ có 6 cách ghi khác nhau và mỗi cách ghi sẽ lại được quy định nhiều lớp nghĩa khác nhau, mặc dù từ này đều được đọc phiên âm như nhau.

Nghĩa thường gặp đầu tiên của từ “suất” có nghĩa là người đứng đầu, có tướng cầm đầu, thống suất, kẻ có thể làm gương được cho người khác học tập. Hoặc “suất” còn mang ý nghĩa là rơi xuống, vứt xuống đất, quẳng đi, vứt đi. Tuy nhiên khi ghép với từ sắc thì cụm từ này lại hoàn toàn không có ý nghĩa gì.

Khi phân tích nghĩa của từng từ như sau:

• “Suất” được biết đến như là động từ để thể hiện phần chia cho từng người theo một mức độ đã được định sẵn
• “Sắc” được hiểu là một tính từ để thể hiện cho sự tinh nhanh, nhạy bén.

Khi nối vào thành từ ghép "suất sắc", 2 từ này không hề có ý nghĩa tương trợ lẫn nhau,. Như vậy có thể khẳng định được từ "suất sắc" là từ viết sai chính tả.

II. Nguyên nhân dẫn đến việc sai chính tả giữa xuất sắc hay suất sắc?

Có thể dễ dàng nhận được ra rằng nguyên nhân chính dẫn đến việc nhầm lẫn giữa hai cụm từ “xuất sắc” hay “suất sắc” phần lớn là do cách phát âm của hai từ này khá giống nhau. Đa phần thì người Việt đều phát âm giống nhau là âm “x”.

Lỗi chính tả ở âm đầu “x” và “s” thường sẽ gặp ở khu vực miền Bắc. Để có thể lý giải được cho điều này, các nhà ngôn ngữ học đã chỉ ra đó chính là vì phụ âm “s” rơi vào trong một nhóm phụ âm quặt lưỡi, khó để có thể phát âm được một cách bình thường nên thường đa phần nhiều người sẽ mắc lỗi này khi phát âm.

III. Một số quy tắc chính tả giúp phân biệt s/x trong tiếng Việt

Trong từ điển tiếng Việt không có một quy tắc cụ thể nào khi cần phân biệt giữa hai âm đầu “s/x”, nhưng trong quá trình viết hai phụ âm này thì chúng ta cần phải lưu ý một số các quy tắc sau để có thể nhằm tránh viết sai chính tả:

• “x”: Thường sẽ xuất hiện trong các tiếng có âm đệm. Ví dụ như: xoay sở, xuề xòa, xoay xở, xoành xoạch, xuềnh xoàng, xấu xa,...
• “s”: Phụ âm này thường sẽ chỉ xuất hiện trong một số ít các âm tiết có âm đệm như: soát, soạt, soạn, soạng, suất.
• “x” và “s” theo nguyên tắc sẽ không bao giờ có thể xuất hiện cùng nhau trong một từ láy.

Bài viết trên đây chúng tôi đã giải đáp cho bạn về "Xuất sắc" hay "suất sắc"? Từ nào đúng chính tả tiếng Việt? Chúc bạn một ngày tốt lành!